Chắc hẳn trong số chúng ta ai cũng từng nghe về món thịt trâu gác bếp hay trâu khô gác bếp và rất tò mò về món ăn này. Đây là một trong số những đặc sản của người dân miền núi Tây Bắc Việt Nam
Thịt trâu dai dai, hòa quyện cùng gia vị đậm đà từ ngọt cho đến cay. Cắn một miếng là ngất ngây cả đời. Nhưng không phải ai cũng biết được cách thưởng thức món ăn tuyệt đỉnh này cũng như nắm rõ về nguồn gốc của nó. Vì vậy, Thu Hà sẽ mang đến cho bạn những thông tin bổ ích sau đây.
1. Tìm hiểu về thịt trâu gác bếp
Trâu gác bếp hay còn gọi là thịt trâu khô, trâu hun khói,… được chế biến từ thăn và bắp trâu tươi, trải qua quá trình gác bếp phức tạp bằng củi. Món ăn này có nguồn gốc từ người dân tộc Thái đen khi xưa, thời điểm mà chưa xuất hiện tủ lạnh nên người dân đành phải sấy khô để bảo quản thịt dùng lâu.
Ngày nay, trâu gác bếp đã trở thành đặc sản vùng núi Tây Bắc, rất được bà con nơi đây yêu thích. Thậm chí, món trâu này đã tạo nên cơn sốt trên khắp mọi miền đất nước và được kha khá cộng đồng nước ngoài biết đến như là một loại thức ăn đặc trưng của miền núi Việt Nam.
Được tẩm ướp bằng gia vị độc nhất của Tây Bắc, trải qua quá trình gác nghi ngút khói bếp nồng nàn đã mang lại những miếng trâu cay tê tái kèm chút ngọt ngọt. Nhưng để cho ra được thành phẩm như thế thì phải trải qua quá trình phức tạp và cầu kỳ.
Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều loại thịt trâu gác bếp từ các vùng như Điện Biên, Sơn La, Lào Cai, Hòa Bình nhưng chung quy lại người ta gọi chung là thịt trâu gác bếp Tây Bắc với giá thành khá cao, tầm khoảng 700.000 – 1,2 triệu đồng /1kg. Ngoài ra, còn có thịt trâu gác bếp từ Hà Giang, Sapa với vị cay hơn một tí so với loại Tây Bắc.
2. Các công đoạn làm nên món thịt trâu gác bếp
2.1. Bước 1: Chọn thịt trâu
Việc lựa chọn thịt trâu là yếu tố quyết định độ ngon của món trâu gác bếp. Để lựa chọn được những miếng thịt tươi ngon, chúng ta chọn phần thịt thăn nạc hoặc bắp trâu, tuyệt đối không chứa gân hoặc mỡ.
Sau đó, thái theo thớ dọc thành từng miếng có chiều dài khoảng 20 cm và bề dày khoảng 5 cm, sau đó dần lại thịt cho mềm.
2.2. Bước 2: Tẩm ướp gia vị
Để tẩm gia vị cho thịt trâu thơm ngon thì phải lựa chọn những gia vị phù hợp, kỹ lưỡng như gừng, ớt, mắc khén,… Hạt mắc khén cũng là loại gia vị đặc trưng và là linh hồn của những món ăn ở vùng núi Tây Bắc đấy!
Cách làm gia vị cũng khá phức tạp: Nướng ớt khô cho đến khi thơm rồi cho vào cối giã nhuyển cùng với tỏi, gừng, sả, mắc khén, muối, đường rồi trộn đều thành hỗn hợp gia vị hơi sệt.
Đem hỗn hợp vừa làm chà sát lên thịt trâu, cho thêm một ít bột ngọt, đường, muối. Đem trộn đều và để ướp khoảng 3 tiếng cho thịt trâu ngấm đều gia vị.
2.3. Bước 3: “Gác bếp” thịt trâu
Công đoạn sấy khô thịt trâu rất cầu kỳ chứ không đơn giản như món bò khô mà có thể đem sấy trên chảo hoặc phơi nắng.
Đầu tiên, phải đặt trâu đã lên dàn tre hoặc cây mần tứa (cây nướng dồi chó). Lưu ý, đặt nằm để không bị khô nước.
Kế đến, đắp lá chuối tươi lên trên để ủ độ nóng, cho ít lá ngải cứu vào giữa. Đốt gỗ lấy than để tạo khói đều, gỗ đốt ở đây phải dùng loại gỗ to. Tuyệt đối không được để lửa bùng lên mà chỉ sấy bằng than hoa.
Kiểm tra độ nóng và lật miếng trâu liên tục cho đến khi thịt chín khô.
3. Cách ăn thịt trâu gác bếp đúng chuẩn Tây Bắc
Nấu đã khó nhưng để ăn thịt trâu gác bếp đúng điệu thì còn khó hơn. Nếu không biết cách, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội thưởng thức đặc sản thơm ngon bậc nhất Tây Bắc này đấy.
3.1. Cách ăn thịt trâu gác bếp đúng chuẩn truyền thống Tây Bắc
Một trong những cách ăn thịt trâu gác bếp ngon nhất đó chính là theo kiểu người dân tộc Thái xa xưa. Bạn cho miếng trâu gác bếp vùi vào tro bếp vừa hình thành từ lò lửa trong 1 đến 2 phút. Nếu không có điều kiện thì bạn có thể mua tro bếp từ bên ngoài rồi hơ lửa nóng để vùi thịt trâu.
Khi lấy từ tro ra, đập hết bụi bám trên thịt trên thớt rồi xé nhỏ là có thể thưởng thức. Cách ăn này giúp món trâu gác bếp giữ trọn vẹn hương vị tự nhiên của nó.
3.2. Cách ăn thịt trâu gác bếp theo kiểu hiện đại
Quay bằng lò vi sóng
Nguyên liệu
- Thịt trâu gác bếp
- 1 tô nước lã
- 1 cái đĩa sạch
- Lò vi sóng
Cách thực hiện
Đem thịt trâu đi rã đông, nhúng qua nước lã cho thịt mềm bớt. Tiếp theo, đặt thịt trâu lên cái đĩa sạch rồi cho vào lò vi sóng quay 2 phút ở nhiệt độ khoảng 600W là hoàn thành.
Khi thực hiện cách này sẽ khiến cho thịt trâu mềm hơn bình thường. Tuy nhiên, từng thớ thịt vẫn giữ được nguyên vẹn hương vị thơm ngon, cay cay kèm chút ngọt.
Hấp cách thủy
Nguyên liệu
- Thịt trâu gác bếp
- 1 cái tô
- 1 cái nồi
Cách thực hiện
Cách làm này vô cùng đơn giản khi bạn chỉ cần đặt miếng thịt trâu vào trong tô. Sau đó, đặt tô vào nồi, đổ nước ngập lưng chừng nồi. Cuối cùng, đậy kín vung rồi hấp cách thủy trong vòng 5 phút kể từ khi nước sôi là hoàn thành.
Tương tự như cách làm trên, hấp cách thủy thịt trâu gác bếp sẽ làm cho từng thớ thịt trở nên mềm mại nhưng vẫn thấm đẫm gia vị, thơm ngon.
Nướng thịt trâu gác bếp
Nguyên liệu
- Thịt trâu gác bếp
- Lò nướng điện hoặc lò than
- 1 bát nước sôi
Cách thực hiện
Đối với lò nướng điện: Bạn cho thịt trâu vào lò nướng ở nhiệt độ 220 độ C trong 10 phút là đảm bảo ngon đúng chuẩn.
Đối với lò than: Cách làm này hơi tốn thời gian một chút nhưng giữ được vị ngon tự nhiên nhiều nhất. Bạn nhúng sơ thịt trâu qua bát nước sôi rồi đặt lên vỉ than để nướng đến khi nào 2 mặt chín đều, không cháy xém. Lưu ý, để đạt được sự hoàn hảo của miếng thịt thì trong quá trình nướng, bạn phải trở đều hai mặt nhé!
4. Thịt trâu gác bếp bị mốc có ăn được không, các cách xử lý
4.1. Thịt trâu gác bếp bị mốc có ăn được không?
Thịt trâu gác bếp khi bị mốc thường được chia làm 2 loại là mốc nhẹ và mốc nặng:
Thịt trâu mốc nhẹ: Đây là loại thịt trâu bị mốc do quá trình bảo quản của bạn chưa được đúng cách hoặc bảo quản chưa được kỹ lưỡng khiến thịt trâu bị những vết mốc màu trắng ở phần lớp da bên ngoài. Ngoài ra thì việc thịt trâu bị mốc nhẹ còn do bạn đã để thịt trâu trong tủ lạnh một thời gian dài và đem rã đông ở trời nắng làm thay đổi đột ngột nhiệt độ của thịt trâu.
Thịt trâu mốc nặng: Đây là loại thịt trâu bên ngoài đã có xuất hiện rất nhiều vết màu xanh, điều này cho thấy rằng thịt trâu đã hỏng hoàn toàn từ bên trong lẫn bên ngoài, khi bị hỏng nặng thì loại thịt này sẽ mất đi mùi vị và bị mục đi, không còn sử dụng để làm các món ăn được nữa, tốt nhất bạn nên vứt đi và tránh sử dụng thịt trâu bị mốc để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
4.2. Cách bảo quản thịt trâu gác bếp đúng cách
Có 2 cách bảo quản thịt trâu gác bếp đúng cách mà bạn nên biết
4.3. Bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh
Việc bảo quản thịt trâu gác bếp trong ngăn đá tủ lạnh là việc đúng đắn vì do trong thịt trâu vẫn còn độ ẩm của thịt tươi, nên nếu bạn cho vào ngăn đá của tủ lạnh để bảo quản thì thịt sẽ giữ được chất đạm và có thể bảo quản tối đa lên đến 6 tháng.
Ngoài ra thì bạn cũng có thể bảo quản thịt bò gác bếp trong ngăn mát của tủ lạnh cũng được nhưng chỉ nên bảo quản tối đa từ 7 – 10 ngày, nếu vượt quá thời hạn trên thì thịt bò sẽ bị mốc dần và không còn giữ được độ tươi ngon
4.4. Bảo quản bằng gác bếp than hoa
Nếu nhà bạn vẫn còn sử dụng bếp than hoa thì bạn có thể sử dụng cách bảo quản này bằng cách hông thịt trâu trên khói bếp, việc này sẽ giúp bảo quản thịt trâu khô được cả hàng năm trời.
Trên đây là tất tần tật những thông tin về việc bảo quản thịt trâu gác bếp đúng cách và câu trả lời cho việc thịt trâu gác bếp bị mốc có sử dụng được hay không. Hy vọng qua bài viết này bạn sẽ có thêm cho mình những thông tin bổ ích trong cuộc sống nhé.
Món thịt trâu gác bếp muốn ngon đúng chuẩn thì ngoài cách làm ra còn cần phải ăn đúng chuẩn. Hi vọng với những thông tin và cách ăn món thịt trâu hấp dẫn này có thể giúp bạn tận hưởng đặc sản của vùng núi Tây Bắc một cách trọn vẹn nhất.
