Hằng năm, cứ vào ngày 3 tháng 3 âm lịch, nhiều gia đình người Việt lại vào bếp làm bánh trôi, bánh chay để dâng lễ Phật và cúng bái gia tiên.
Việc dùng bánh trôi, bánh chay trong tết Hàn Thực mang nhiều ý nghĩa sâu sắc như tôn vinh nền văn minh lúa nước lâu đời của dân tộc hay bày tỏ lòng thành và tưởng niệm người đã khuất.
1. Cách làm bánh chay nước truyền thống
1.1. Nguyên liệu làm bánh chay nước
- 200g đậu xanh không vỏ
- 200g bột nếp
- 100g bột năng hoặc bột sắn dây
- 200g đường
- 10g vừng (mè) trắng rang chín
- 10g tinh dầu hoa bưởi hoặc dầu chuối
1.2. Cách làm bánh chay nước
Bước 1: Làm nhân bánh
Đầu tiên, bạn cho 200g đậu xanh cà vỏ ngâm trước 3-4 tiếng rồi cho vào xửng hấp chín khoảng 20 phút. Khi đậu chín, bạn múc 1 ít ra một bát riêng (khoảng 50g) để làm nước chè, phần còn lại mang đi sên để làm nhân bánh chay.
Để sên đậu, bạn cho phần đậu vào chảo, dùng đũa cà nhuyễn đậu. Tiếp đến, cho vào 75g đường và 30ml nước rồi đảo đều tay với lửa nhỏ trong khoảng 20 phút để đậu dẻo mịn và khô ráo. Bạn tắt bếp, cho vào 1 ít tinh dầu bưởi/chuối tạo mùi hương cho nhân.
Sau khi nhân nguội, bạn có thể tiến hành nặn bánh bằng cách vo tròn thành từng viên nhỏ.
Bước 2: Làm vỏ bánh
Bạn cho 200g bột nếp vào tô to sau đó thêm từng ít nước ấm vào trộn đều, khi thấy bột vừa đủ độ ẩm là dừng lại. Tiếp đó, bạn dùng tay nhồi cho tới khi bột thành một khối dẻo mịn.
Bước 3: Tạo hình bánh
Bạn ngắt một miếng bột vừa đủ (to gấp đôi kích thước phần nhân bánh) rồi dùng ngón tay ấn dẹt và cho nhân vào giữa. Sau đó, cẩn thận gói kín lại và ấn nhẹ vào giữa thân để bánh có hình dạng tròn dẹt, đều và đẹp.
Bạn lặp lại các bước trên cho đến khi hết phần bột và nhân bánh.
Bước 4: Luộc bánh
Bạn đun sôi một nồi nước rồi thả bánh chay vào. Khi bánh đã nổi lên, bạn đợi thêm 1-2 phút thì có thể vớt bánh ra, cho vào bát nước lạnh để nguội.
Bước 5: Nấu nước chè
Bạn đun sôi 1 lít nước, sau đó hoà tan 100g đường vào đó. Tiếp đến, bạn cho 100g bột năng hoặc bột sắn dây vào bát và thêm nước khuấy đều cho tan.
Khi nước sôi, bạn đổ bột sắn dây/bột năng từ từ vào nồi chè, vừa đổ vừa khuấy để không bị vón cục. Nước bột sắn bắt đầu chuyển màu trong và sệt lại là đã đạt đến yêu cầu, bạn đun nhỏ lửa thêm một chút rồi tắt bếp.
Cuối cùng, bạn cho phần đậu xanh nguyên hạt đã hấp chín ở bước 1 vào và khuấy đều. Bạn cũng có thể cho thêm tinh dầu bưởi/chuối để thơm ngon hơn.
1.3. Bước 3: Thành phẩm
Khi ăn bạn có thể rưới thêm nước cốt dừa để bánh chay thêm thơm, ngậy.
2. Cách làm bánh chay ngũ sắc
2.1. Nguyên liệu làm bánh chay ngũ sắc
- 500g bột nếp
- 30g lá dứa
- 2g hoa đậu biếc khô
- 2g hoa bụp giấm khô (atiso đỏ)
- 50g bí đỏ
- 100g mè trắng rang
- 50g đậu xanh không vỏ
- 30g dừa nạo
- 100g đường phên
- 10g gừng tươi thái sợi
- 30ml sữa đặc
2.2. Cách làm bánh chay ngũ sắc
Bước 1: Tạo màu
Bí đỏ đã gọt vỏ, bạn đem luộc chín và xay nhuyễn thu được hỗn hợp màu vàng.
Để tạo màu xanh lam, bạn cho hoa đậu biếc khô ngâm với 85ml nước sôi. Tiếp đến, bạn lấy lá dứa rửa sạch, cắt nhỏ rồi đem xay lọc lấy nước cốt lá dứa để tạo màu xanh lá.
Bạn ngâm hoa bụp giấm cùng với 85ml nước sôi để thu được hỗn hợp nước cốt tạo màu hồng. Cuối cùng màu trắng là màu tự nhiên của bột nếp.
Bước 2: Nhồi bột
Bạn lần lượt cho bột nếp hòa cùng các màu đã tạo ở bước trên theo tỉ lệ 100g bột nếp : 85ml màu. Nhào bột đều tay đến khi tạo thành một khối dẻo mịn, không dính tay là đạt. Tiếp đến dùng màng bọc thực phẩm bao lại và ủ trong khoảng 30 phút.
Bước 3: Làm nhân đậu xanh
Đậu xanh đem ngâm với nước qua đêm hoặc từ 2 – 3 tiếng, để khi nấu đậu nhanh chín và mềm hơn. Cho nước vào ngập mặt đậu rồi với lửa nhỏ đến khi cạn nước.
Tiếp đến đem đậu đi xay hoặc tán nhuyễn rồi trộn vào 20g dừa nạo và 30g sữa đặc. Cho hỗn hợp lên chảo sên với lửa nhỏ cho đến khi nhân dẻo mịn và khô ráo. Chia nhân đậu thành từng khối bằng nhau và vo viên lại.
Bước 4: Nặn bánh
Lấy phần bột bánh đã chuẩn bị nặn thành viên có đường kính khoảng 3 – 3,5 cm. Dùng tay ấn dẹp bánh trong lòng bàn tay và cho phần đậu xanh đã sên vào giữa. Khép kín miệng bột lại và vo tròn.
Bước 5: Luộc bánh nấu nước gừng
Bạn chuẩn bị khoảng 1,5 lít nước đun sôi, sau đó cho bánh chay vào luộc. Khi bánh nổi lên mặt nước, bạn để bánh trong nồi luộc thêm khoảng 1-2 phút thì bánh chín, sau đó vớt bánh ra tô nước lạnh để bánh không bị dính.
Phần nước luộc bánh bạn cho thêm vào 50g đường và gừng sợi, khuấy đều và đun đến khi nước đường chuyển màu vàng nhẹ thì tắt bếp là hoàn thành phần nước gừng.
Bước 6: Thành phẩm
Bạn cho bánh chay ra chén, rưới lên một ít nước gừng là đã có thể thưởng thức rồi. Bánh chay với màu sắc bắt mắt, từng viên bánh dai, dẻo thơm hòa quyện cùng nước gừng đậm đà.
3. Lưu ý khi làm bánh chay
- Có thể dùng các thực phẩm khác như chanh dây (màu vàng), quả gấc (màu đỏ), bột trà xanh, màu củ dền,… để tạo màu cho bánh.
- Nặn bánh có kích thước vừa phải để khi ăn không quá ngán. Miết chặt phần vỏ và nhân bánh để khi luộc bánh không bị vỡ và rớt nhân.
- Khi nhồi bột nên cho từ từ nước vào để điều chỉnh liều lượng phù hợp.
Vậy là chúng ta đã hoàn thành những bát bánh chay vừa thanh ngọt vừa đẹp mắt rồi đó! Hy vọng bạn có thể trổ tài làm bánh chay nước ngay tại nhà trong mỗi ngày tết Hàn Thực hay chỉ đơn giản là làm một thức quà quê để gia đình cùng thưởng thức khi có dịp sum vầy.
Có thế bạn quan tâm:
Thu Hà
